Sidi Larbi Cherkaoui: "In alles wat ik doe, wil ik voor verbinding tussen mensen zorgen"

Sidi Larbi Cherkaoui heeft geen introductie meer nodig. De Antwerpse danser en choreograaf met Marokkaanse roots aan vaderkant maakte zijn eerste voorstelling in 2000 en is sindsdien een van de meeste gevierde choreografen tot ver buiten onze landsgrenzen. In juni kan je zijn voorstelling ‘NOMAD’ bekijken in Stadsschouwburg Antwerpen.

Waarover gaat jouw nieuwe show ‘NOMAD’? “

Er ziten verschillende elementen in, zoals de dynamiek tussen het menselijk lichaam en de elementen bijvoorbeeld. ‘Nomad’ speelt zich af in de woestijn, een weinig vergevingsgezinde omgeving. De mens heeft heel wat systemen ontwikkeld om geen last te hebben van het weer en van de klimaatverandering. Maar tegelijkertijd vinden er meer dan ooit hitegolven en overstromingen plaats. De natuur is veel sterker dan de mens.”

Zelf leef jij ook een beetje als een nomade. Jij reist voor je job heel de wereld rond.

“Dat heeft veel te maken met mijn eigen identiteit. Als Marokkaan die in België is opgegroeid, voelde ik me vroeger nergens echt thuis. Andere mensen gaven me vaak het gevoel dat ik hier geen plek had. Vandaar die drang om altijd te blijven bewegen en mezelf te verplaatsen. Voor mij is dat de manier om mijn bestaansrecht op te eisen. Als ik ergens te lang blijf, krijg ik het gevoel dat ik word opgeslokt door de omgeving.”

Mag ik je een rusteloze ziel noemen?

“Ik denk eerder dat de wereld rondom mij onrustig is. Veel mensen denken dat ik iemand ben die nooit stilzit, maar eigenlijk doe ik dat net heel vaak. Of ik ga wandelen in de natuur. Ik kan leterlijk huilen als ik het zonlicht door de bomen zie. Het is omdat ik veel innerlijke rust heb dat ik zoveel projecten kan verwezenlijken.” Aan jouw shows werken vaak veel verschillende nationaliteiten samen, en bij ‘Nomad’ is dat niet anders.

Een bewuste keuze?

“Ja, wij kunstenaars moeten elkaar die ruimte geven. Soms is het podium de enige plek waar vreemdelingen gezien en gehoord worden. Dat is ook waarom ik kunstenaar ben geworden. Op het podium kreeg mijn blik op de werkelijkheid een bestaansrecht. Op andere plekken was het vaak taboe om over bepaalde onderwerpen te praten of dingen in vraag te stellen. ‘Nomad’ is een ode aan mensen die niet beschermd zijn door het systeem en die altijd voor zichzelf moeten opkomen.”

Jouw werk zit boordevol maatschappelijke thema’s. Heb je er nooit aan gedacht om in de politiek te gaan?

“In de politiek moet je een olifantenhuid en veel geduld hebben, en die heb ik geen van beide. Als politicus moet je enerzijds mensen in een richting duwen waar ze misschien niet naartoe willen en anderzijds voor verzoening kunnen zorgen. Dat is heel moeilijk. Ik zou ook gefrustreerd geraken omdat het zo moeilijk is om iets gedaan te krijgen. Alles vraagt zoveel tijd en onderhandeling, en soms levert dat zelfs niets op. Als ik energie in iets stop, wil ik daar ook het resultaat van kunnen zien. Als ik achter de piano zit, komt daar meteen een melodie uit, zonder dat ik daarvoor toestemming nodig heb van honderden mensen.”

Jij houdt je activisme dus voor het podium.

“Ja, omdat ik vind dat alles wat we doen politiek is. Wat je zegt, doet en eet, het heeft allemaal een impact. Ik ben het kind van een Marokkaanse immigrant die te maken heeft gekregen met racisme en andere obstakels, maar er toch in is geslaagd om een leven voor zichzelf en zijn kinderen op te bouwen. Daar ben ik heel dankbaar voor. Die dingen wil ik dan ook benoemen. Voor ik aan mijn dansstudies ben begonnen, heb ik studies vertaler tolk gedaan, en dat is altijd blijven hangen. Ook vandaag nog is er dat verlangen om andere mensen te begrijpen en voor verbinding te zorgen. Ik heb de drang om de lijm te zijn tussen mensen, in mijn werk en in mijn privéleven.”

Je hebt enorm veel awards op je naam staan en dit jaar krijg je de titel van baron. Hoe belangrijk is die erkenning voor jou?

“Die prijzen doen veel deugd voor het kind in mij, dat is opgegroeid met een minderwaardigheidscomplex. Als kunstenaar stel je je enorm kwetsbaar op. Het is dan niet altijd makkelijk om de meningen van andere mensen goed of slecht niet te betrekken op jezelf. Daarom zijn die prijzen voor mij momenten om even stil te staan en dankbaar te zijn. Al kan ik ook enorm dankbaar zijn voor een repetitie die goed is verlopen. Ik ben elke dag dankbaar. Omdat ik meer ruimte heb om mezelf te zijn dan vroeger, omdat ik mezelf beter ken en omdat ik beter weet wat ik wel en niet nodig heb.”

Je hebt meegewerkt aan Madonna’s Celebration Tour, die haar ook naar het Sportpaleis bracht. Nog zoiets om dankbaar voor te zijn?

"Dat was heel speciaal, want als tiener was het mijn droom om voor haar te dansen. Madonna is eerlijk en to the point, met een frisse kijk op de dingen. Ik was verrast door hoe toegankelijk en geduldig ze was, veel geduldiger dan ik. (Lacht) De verwachtingen voor de tournee waren hooggespannen, en er zijn veel mensen die Madonna het licht in de ogen niet gunnen. Ik ben dan ook heel fer dat de show zo goed onthaald wordt. Het is een dikke middelvinger naar alle non-believers. (Lacht) Ik werk graag met sterke vrouwen. Madonna, Lady Gaga, Beyoncé, dat zijn allemaal vrouwen die een imperium hebben opgebouwd in een mannenwereld. Ik vind dat heel inspirerend.”

Je hebt al zoveel bereikt in je leven. Waar droom jij nog van?

“O, nog heel veel! In ‘Nomad’ ziten een paar van mijn pianocomposities, en daar wil ik mezelf nog verder in ontwikkelen. Ik heb de laatste tijd veel acteerwerk gedaan, dat vond ik ook heel leerrijk. Ik ben bezig met het ontwikkelen van een script en ik zou in de toekomst graag een flm regisseren. Ik kan amper koken en ik kan nog geen auto rijden. Ik heb dus nog veel om naar uit te kijken.” (Lacht)

Koop nu je tickets voor 'Nomad' van Sidi Larbi Cherkaoui in Stadsschouwburg Antwerpen.

Laat via dit formulier weten welke verhalen en welk nieuws jij hier graag wil lezen.